Nudging op de werkvloer. Hoe stimuleer je werknemers om gehoorbescherming te dragen?
Er wordt vaak en veel gesproken over het belang van het dragen van gehoorbescherming op de werkvloer. De wet schrijft het voor in de Europese verordening 2016/425 en bedrijven stellen op maat gemaakte gehoorbescherming beschikbaar aan hun medewerkers, maar dan? In de praktijk blijkt de grootste uitdaging toch weer te liggen in de verandering van het menselijke gedrag. Hoe krijg je medewerkers zo ver dat ze hun gehoorbescherming op de werkvloer ook daadwerkelijk gaan dragen?
De nudging theorie
Veel bedrijven hebben al van alles geprobeerd om hun medewerkers bewust te maken van het belang om gehoorbescherming te dragen. Er worden instructies en voorlichting gegeven, actiecampagnes ingezet rondom de impact van lawaai en procedures aangepast om het dragen te stimuleren. Toch blijkt dan dat het niet voldoende werkt en medewerkers keer op keer hun gehoorbescherming niet of incidenteel dragen. Een van de technieken die dan kan worden ingezet is ‘nudging’.
“Door te begrijpen wat er achter menselijke beslissingen zit kun je met bepaalde technieken het gedrag sturen”
De nudging techniek
Soms hebben mensen gewoon een klein duwtje in de goede richting nodig, een geheugensteuntje waarmee ze zich weer even realiseren dat ze naast het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen als verstevigde schoenen, een veiligheidsbril en een helm, ook hun gehoorbeschermers nog in moeten doen… en in moeten houden! Veel beslissingen nemen we nu eenmaal niet rationeel en weloverwogen. Door te begrijpen wat er achter de beslissing zit kun je met bepaalde technieken het gedrag sturen. Door mensen een duwtje te geven, oftewel een nudge. Maar wat is nou zo’n nudge?
Je hebt misschien wel eens gehoord van de vlieg in de toiletpot op Schiphol. Dit is een van de bekendste voorbeelden van nudging, alhoewel die term toen nog niet bestond. Op Schiphol hadden ze last van stankoverlast in de toiletten door ‘splashbacks’. Om mannen beter te laten mikken werd een sticker van een vlieg in het urinoir geplaatst. De vlieg trok de aandacht en zorgde er onbewust voor dat mannen beter gingen mikken (op de vlieg) en daarmee voor minder knoeien en hygiënischer plassen.
"Nudging heeft als grootste voordeel dat de mogelijkheid tot een zelfstandige keuze behouden blijft"
Zelfstandige keuze
Het principe van nudging wordt o.a. gebruikt in gedragswetenschappen, gedragseconomie en politieke theorie. Nudges spelen in op automatisch en onbewust gedrag. Nudging maakt gebruik van positieve bekrachtiging en indirecte suggesties om het gedrag en de besluitvorming van groepen of individuen te beïnvloeden. Er is dus sprake van beïnvloeding van gedrag zonder dwang. De techniek is volgens Thaler en Sunstein (Thaler et al., 2008) een goede aanvulling op traditionele instrumenten voor gedragsbeïnvloeding als: wetgeving, voorlichting, financiële prikkels of handhaving. Met als grootste voordeel dat de mogelijkheid tot een zelfstandige keuze behouden blijft.
Hoe zorg je voor succesvol nudgen?
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de psychologie achter gedragsbeïnvloeding. Het Britse Behavioral Insight Team(BIT) heeft bewezen dat mensen bepaalde vormen van gedrag kunnen vertonen door simpele en schijnbaar irrelevante prikkels te geven. Soms kan een kleine aanpassing in de context tot de grote verandering in het gedrag leiden. BIT heeft 4 hoofdprincipes ontwikkeld van factoren die ons gedrag beïnvloeden, afgekort EAST, die je kunt inzetten bij het bepalen van een nudging campagne voor je werknemers. EAST staat voor Easy, Attractive, Social en Timely.
1. Easy – Maak het gewenste gedrag gemakkelijk
Zorg ervoor dat het gewenste gedrag gemakkelijk te vertonen is. Dat kan door te zorgen dat er geen belemmeringen zijn voor het vertonen van het gewenste gedrag of juist wel belemmeringen voor het vertonen van ongewenst gedrag. Houd ook de boodschap, procedures en executie eenvoudig, zodat mensen beter kunnen kiezen. Tenslotte zijn we geneigd om voor standaardopties te gaan, dus met een standaard keuze is de kans groot dat mensen deze zullen kiezen.
2. Attractive - Maak het gewenste gedrag aantrekkelijk
Wanneer je het dragen van gehoorbescherming aantrekkelijk maakt, is de kans groter dat mensen in actie komen en de bescherming ook daadwerkelijk gaan dragen.
3. Social: Maak het gewenste gedrag sociaal wenselijk
Sociale acceptatie van ons gedrag is iets wat we vaak onbewust wensen. We kijken naar anderen en letten op wat geaccepteerd is in de samenleving of in de sociale groep waartoe we behoren. Door het dragen van gehoorbescherming de norm te maken, zullen medewerkers eerder geneigd zijn zich aan dit gedrag te willen confirmeren.
4. Timely: Nudge op het juiste moment
Het juiste duwtje op de juiste tijd is vaak bepalend voor de mate van succes. Zorg ervoor dat de timing en de boodschap van je nudging campagne klopt.
Welke soorten nudging kun je inzetten?
Er zijn verschillende soorten nudging die ingezet kunnen worden om het gedrag van de medewerkers te veranderen en het dragen van gehoorbescherming te bevorderen of zelfs te standaardiseren (Sunstein, 2014). De onderstaande voorbeelden zijn ingedeeld volgens de EAST principes:
Easy
- Standaardregels: Je kunt medewerkers vragen zich te registreren als ze hun gehoorbescherming niet dragen. Zo’n opt-outsysteem werkt goed, omdat het moeten maken van een actieve keuze vaak een barrière voor mensen is.
- Eenvoudig: Als procedures heel toegankelijk gemaakt worden, zullen meer mensen ze volgen. Zorg bijv. voor meertalige informatie over het belang van de gehoorbescherming als je meertalige werknemers hebt.
- Verhoging van gemak: Door ervoor te zorgen dat er geen moeite gedaan hoeft te worden om de gehoorbeschermers te dragen, verlaag je de drempel om ze te dragen. Ze liggen bijv. voor het grijpen, zijn speciaal op maat gemaakt voor je medewerker, beschikken over een draagkoord en zijn gemakkelijk mee te nemen.
Social
- Sociale norm: Als je in de communicatie benadrukt wat het gedrag van de meeste mensen is geeft je daarmee het positieve voorbeeld: “X collega’s dragen hun gehoorbescherming altijd”. Mensen zijn geneigd daarbij te willen horen.
- Intentie: Vragen naar de intenties van mensen zorgen voor bewustwording. “Draag jij je gehoorbeschermers vandaag?'
- Voor-engagement: Door er een gezamenlijke inspanning van te maken wordt de betrokkenheid gestimuleerd. Laat je medewerkers bijv. onderdeel worden van een gehoorbeschermingspromotieteam.
Attractive
- Waarschuwingen: Door duidelijk te communiceren wat de negatieve consequenties zijn van het niet gebruiken van gehoorbescherming, zorgt je ervoor dat mensen zich bewuster worden van de gevaren.
- Informatie: Door je medewerkers te informeren over gevolgen van acties in het verleden, groeit de betrokkenheid en bewustwording. Laat bijv. zien wat het percentage mensen met gehoorschade op de werkvloer is en hoe die cijfers veranderen door de tijd.
Timely
- Herinneringen: Herinneringen via bijv. sms/app voor aanvang van het werk zorgen ervoor dat minder mensen het indoen en inhouden van hun gehoorbeschermers vergeten.
- Transparantie: Duidelijk en frequent communiceren wat de positieve opbrengst is van het gebruik van gehoorbescherming zorgt ervoor dat de boodschap binnenkomt. Laat je medewerkers bijv. weten dat gehoorschade op de werkvloer is verminderd doordat de gehoorbescherming beter gedragen wordt.
"Het duwtje in de rug kan gerealiseerd worden met communicatie of door enkele subtiele aanpassingen in de fysieke omgeving"
Effectief nudgen
Je kunt dus heel goed nudgen in de communicatie naar je medewerkers door in te zetten op bijvoorbeeld de sociale norm, te appelleren aan hun ego, naar hun intenties te vragen of door transparante informatie te verschaffen. Daarnaast kan het duwtje in de rug vaak al gerealiseerd worden door enkele subtiele aanpassingen van de fysieke omgeving. Door op strategische plaatsen in je bedrijf bordjes te plaatsen die je medewerkers eraan helpen herinneren dat ze hun gehoorbescherming moeten dragen, waarschuwen voor het gevaar van lawaaischade of stickers op de vloer te plakken met een afbeelding van gehoorbescherming.
Nudging kan zeer succesvol zijn bij het bereiken van gedragsveranderingen, maar wel alleen als het een goede nudge is. En zo simpel als de uitvoering kan zijn, een campagne om het consequent dragen van gehoorbescherming op de werkvloer te verbeteren is alleen effectief als deze is gebaseerd op een degelijke kennis van technieken en de factoren die het gedrag van je medewerkers bepalen.